December en de mythe van gelukkige families.

Aleid Bouten, Balanced ACTion Coaching

December, de familie maand. Het zou zo gezellig moeten zijn! Met je ouders, schoonfamilie, stiefkinderen, broers en zussen, nieuwe partners. Noem maar op. 

Veel ouders en jongeren die bij mij komen vragen zich af waarom ze niet een vrolijk en blij gezin zijn. Vooral op die speciale feestdagen. Waarom is er thuis ruzie? Wat is er mis met ons? 

Ik  vraag het mezelf ook regelmatig af. Gisteren is mijn stiefzoon weer ingetrokken. Zijn rugzak en hockey stick zijn achteloos in de huiskamer gedumpt. Tv staat aan. Het is 12.00. Netflix doet zijn werk als achtergrond behang. Met mijn lief bespreek ik de logistiek van het weekend. Dit weekend komen we elkaar dinsdagavond tegen bij de yoga. Niet perse the Happy family die ik me had voorgesteld!

Met periodes zijn de meest inhoudelijke gesprekken die we voeren over wie, waar, wat  en wanneer. Het is een vol programma waarbij de spanning kan oplopen tussen mij en mijn partner, tussen de kinderen, de exen die aandacht vragen en een mening hebben. Ruzies, frustraties, onbegrip, boosheid en verdriet komen allemaal voorbij.  

Waarom zijn we niet gewoon gelukkig met elkaar? 

Houden we elkaar niet in een houdgreep met onze ideeën over geluk? Op verjaardagsfeestjes en feestdagen voeren de spanning nog eens extra op; Het moet toch leuk, gezellig en speciaal zijn! 

The Happiness Trap
In mijn coaching werk ik met vaak met ACT ( Acceptance and Commitment Therapy). Bij ACT leer je om met afstand naar jezelf te kijken. Je onderzoekt je gedachten, je emoties, je verwachtingen en je overtuigingen. Het blijkt dat veel mensen vast houden aan mythes over geluk die niet reëel zijn. 

In onze westerse, maakbare samenleving is de mythe ontstaan dat  we altijd gelukkig moeten zijn. Als dat niet zo is, dan is er met ons of onze relaties iets mis is. Dat moeten we snel oplossen. Vasthouden aan dergelijke mythes over geluk kan stress, frustratie en onzekerheid geven. Het kan je helpen de mythe over gelukkig zijn los te laten.

Mythe: Gelukkig zijn is de natuurlijke staat van  mensen.
Als je basisbehoeften zijn vervuld zoals eten, een dak boven je hoofd, veiligheid en liefdevolle relaties, word je vanzelf gelukkig. Je hebt alles wat je hartje begeert. De hele wereld van reclame, film en social media staat bol van deze boodschap. Ze leefden nog lang en gelukkig. Maar hoe dan? 

De realiteit is anders. Onze natuurlijke staat is dat we overspoeld worden door een stroom aan gedachten en emoties die niet is te stoppen. Het is als het weer. De zon schijnt niet altijd. In de winter wordt het kouder. Het kan behoorlijk stormen. En op een dag schijnt de zon weer. 

Gelukkig zijn is één van vele gevoelens die door ons heen stromen. Daarnaast is het gewoon om onzeker te zijn als je een nieuwe relatie aangaat. Boosheid en rouw horen bij de verwerking van scheiding of verlies. 

Mythe: Gelukkig zijn is een staat van grote blijheid en tevredenheid  
Grote blijheid en tevredenheid is de letterlijke betekenis uit het woordenboek. Als dat zo is dan kun je niet altijd gelukkig zijn. Want hoelang blijft een gelukkig gevoel hangen? Na een geslaagd familiefeestje? Het is heerlijk om je gelukkig te voelen maar na een tijd verandert je gevoel door iets in jezelf of van buitenaf. Er ontstaat irritatie, je hormoon spiegel verandert, er is gedoe. Andere emoties komen boven drijven. 

Gelukkig zijn zie ik meer als een rijk en zinvol leven met alle emoties die daar bij horen. Je liefdesrelaties brengen je plezier, trots, liefde en waardering. Als je ouder bent weet je dat kinderen voldoening en zin geven aan je leven. Kinderen opvoeden roept ook andere gevoelens op. Veel ouders hebben last van schuldgevoel, spanning, angsten, gevoel van te kort schieten, frustratie, boosheid. 

Dat geldt voor alles in je leven wat jou liefde en waardering geeft. Alles wat betekenisvol en belangrijk voor je is. Naast positieve emoties geeft het ook negatieve emoties.

Mythe: Als je niet gelukkig bent dan is er iets mis met jou en je gezin, je familie. 
Steeds meer mensen gaan in therapie. Er zijn miljoenen mensen aan medicijnen. 
Als je niet gelukkig bent ben je normaal! Besef dat het leven moeilijk is! 

Juist de mensen waar we zo van houden kunnen intense emoties en reacties oproepen.

Daarom zijn coaching trajecten die ik geef kort. Ik loop met je mee en help je om het zelf te doen op een manier die bij jou past. 

Vechtmodus of levenskunst?
Ik gebruik vaak metaforen en oefeningen uit de vechtkunst Kung Fu. Je ervaart direct dat je aan het op boksen bent om aan overtuigingen van jezelf te voldoen. Dat is je overlevingsstand, je vechtmodus. Je vechtmodus geeft spanning en stress. Het vermogen om helder na te denken vermindert. Wat voor jou en de ander belangrijk is kun je minder goed over zien. Je beslissingen zijn reactief. Voor je het weet ben je aan het discussieren, val je de ander in de rede, zit je in je eigen tunnel. 

In Kung Fu gaat het niet om het winnen van je dagelijkse conflicten. Kung Fu betekent grote vaardigheid. Het is een levenskunst waarin je waarden en commitment centraal staan. Hoe wil jij betekenis geven aan je leven, aan je relaties? Dat vraagt beheersing, zelfreflectie en acceptatie. Het vraagt oefening en jezelf toestaan om fouten te maken. We zijn niet perfect en onze relaties dus ook niet. We kunnen wel streven om liefdevol te zijn, betrouwbaar, te luisteren, goed voor ons zelf te zorgen en rekening te houden met anderen.

Kalm in de storm
December brengt je genoeg oefen momenten om kalm te blijven in de familiestormen. Ik help je daarbij graag op weg. Ik hoop dat je geniet van familie, je liefdevolle vriendschappen. En dat je de negatieve emoties, gedachten, ruzies met net zoveel compassie en liefde kunt benaderen.
 

Met liefde, Aleid
 

Nog een kijktip: Russ Harris is een specialist in ACT. Op zijn youtube kanaal vind je een leuke animatie over The Happinez Trap https://www.youtube.com/watch?v=93LFNtcR1Ok